خدمات فنی کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد
در این بخش امور تخصصی کتابخانه، یعنی فراهم آوری و سازماندهی کلیه منابع موجود جهت
اشاعه مطلوب اطلاعات و امکان دسترسی به منابع مورد نیاز مراجعه کننده، در کمترین زمان
ممکن به انجام میرسد. خدماتی که در بخش مذکور برای ایجاد نظم در امور کتابخانه صورت
میگیرد عبارتند از :
ثبت اولیه کتاب ها در دفتر ثبت پس از ورود کتاب ها به کتابخانه ، علاوه بر ورود
اطلاعات و ثبت آن ها در کامپیوتر ، اطلاعات این منابع در دفتر مخصوص ثبت شده و مشخصات
آن ها یادداشت می گردد و پس از آن ، مجموعه کارهای تخصصی ذیل بر روی هر یک انجام می
شود.
فهرستنویسی فهرستنویسی کاری کاملاً تخصصی است که جهت تهیه شناسنامه منابع موجود
در کتابخانه برای دسترسی آسان به مطالب تهیه میشود. با استفاده از فهرستنویسی میتوان
منابع را از طریق عنوان، نام نویسنده، موضوع و سایر موارد موجود، جستجو و بازیابی کرد.
بعد از بررسی بر روی منابع موجود،گرایش های موضوعی مورد نیاز مراجعه کنندگان،کسری های
موضوعی مجموعه و ... منابع لازم برای مجموعه خریداری می شود و یا گاهی فراهم کردن موضوعات
مورد نیاز از طریق کتاب ها و سایر مورد اهدایی تامین می گردد. کلیه منابع موجود در
کتابخانه از جمله کتابهای خطی، نفیس، چاپ سنگی، مرجع،بزرگسالان و کودکان، منابع دیداری
- شنیداری، نقشهها و ... در این بخش مطابق با قواعد و استانداردهای بین المللی و با
استفاده از ابزارهای تخصصی مانند سرعنوانهای موضوعی، فهرست مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان
و ... فهرستنویسی میشوند تا مراجعهکنندگان بتوانند به راحتی از طریق روشهای ذکر
شده به منابع مورد نیاز دسترسی یابند.
رده بندی کلیه منابعی که در بالا ذکر شد پس از فهرستنویسی، رده بندی می شوند.
رده بندی روشی برای شماره گذاری و طبقه بندی منابع مختلف با توجه به موضوع آنها است.
در علم کتابداری چند نوع رده بندی وجود دارد. در این کتابخانه از ردهبندی دیویی، برای
طبقه بندی منابع استفاده می شود که موضوعات را به ده دسته و هر دسته را نیز به ده موضوع
ریزتر و ... تقسیم میکنند. به همین دلیل به رده بندی دهدهی معروف است. در انجام این
کار، آخرین ویرایش کتاب رده بندی دهدهی دیویی، مورد استفاده قرار می گیرد. البته برای
منابع غیر کتابی از تلفیق دو رده بندی دیویی و روسو استفاده می شود . طبقه بندی که
بتوان به هر منبع ، استاندارد خود را اطلاق نمود.
ورود اطلاعات و چاپ کارت اطلاعات فهرستنویسی و رده بندی شده هریک از منابع،
وارد رایانه میشوند. در این کتابخانه از نرم افزار گنجینه برای انجام امور مربوطه
استفاده میگردد. اطلاعات وارد شده در نرم افزار، به وسیله مسئول بخش، ویرایش شده،
سپس کارتهای فهرستنویسی چاپ میگردد. کارتها پس از چاپ، از هم جدا شده، هر کارت در
پوشش پلاستیکی قرار گرفته؛ با نظم الفبایی به صورت درهمکرد موضوعی مؤلف و عنوان، در
داخل برگهدانهای موجود در بخش امانت، قرار داده میشوند. به این عمل، آماده سازی
کارت گفته میشود.
آماده سازی منابع هر منبع بعد از فهرستنویسی و رده بندی آماده سازی میشود.
یعنی شمارههای رده بندی هر منبع را روی برچسبها و بارکدهای مخصوص چاپ گرفته؛ بر روی
عطف و پشت آن میچسبانند. سپس مهر مخصوص کتابخانه را بر آن میزنند. شماره ثبت هر یک
از منابع که در کامپیوتر وارد شده نیز، در بارکدهای مربوطه قید شده است . چنانچه منبع
مربوطه کتاب باشد برگه تاریخ برگشت، داخل آن الصاق می شود. هر یک از منابع پس از انتقال
به بخشهای مورد نظر، در قفسههای مخصوص جایگزین میشوند.
کتاب های جدید هفته شنبه هر هفته لیست عناوین کتاب های جدید کتابخانه اعم از
اهدایی و خریداری شده به همراه کتاب ها، پس از انجام مراحل فهرستنویسی ، رده بندی و
آماده سازی به بخش های مربوطه ارسال و در برد تازه های همان بخش قرار داده می شود.
تازه های مخزن از شنبه تا سه شنبه به نمایش گذاشته شده و از سه شنبه صبح قابل امانت
هستند و سایر کتاب ها یی که از سه شنبه تا آخر وقت اداری روز پنج شنبه امانت نرفته
و در برد مذکور مانده اند ؛ به مخزن منتقل می گردند.
کتابهای اهدايی با توجه به امکانات موجود ، کتابخانه علاوه بر دریافت کتاب
های اهدایی ، کتاب های مازاد نیاز خود را نیز، به مراکز مختلف اهداء می کند .کتاب ها
و منابعی که به کتابخانه اهداء می شوند توسط بخش فنی دریافت شده و پس از وصول آن ها
، کتابداران این بخش اقدام به تهیه لیست الفبایی و کنترل این عناوین با موجودی کتابخانه
می نمایند .به این ترتیب منابع تفکیک شده ؛ آن دسته که نیاز است به مخزن و مازاد آن
ها به انبار منتقل می شوند . سپس نامه ای از طرف کتابخانه برای اهداء کننده ،تهیه و
ارسال می گردد عناوین کتابهای مازاد نیاز که در انبار نگهداری می شوند با نظم الفبایی
در قفسه ها چیده شده و لیستی از ان ها تهیه می گردد ؛ چنانچه مرکز یا کتابخانه ای درخواست
کتابهای اهدایی نموده و این درخواست مورد تائید مدیریت قرار گیرد؛ پس از بررسی های
لازم با توجه به گنجایش و امکانات مرکز درخواست کننده، تعدد کتاب هایی که امکان اهداء
آن ها میسر است تعیین شده و به آن مرکز اهداء می شوند. همچنین در پایان هر فصل طرح
مبادله کتاب برگزار می شود. در این طرح افراد می توانند کتاب های بدون استفاده خود
را، با کتاب هایی که کتابخانه بدین منظور فراهم نموده؛ مبادله نمایند. شرکت در این
طرح برای عموم افراد آزاد است.
نشاني: تهران- خیابان دکتر علی شریعتی- شماره 11- کدپستی : ١٩٤٧٧١٣١٣٣
تلفن: 7-22894004- تلفن روابط عمومی : 22866465 فاکس : 22894081
پست الکترونیکی : technical@hepl.ir
نشانی اینترنت : www.hepl.ir
ساعت کار کتابخانه : شنبه تا چهارشنبه 8 الی 19، پنجشنبه 8 الی 11:30