نشست معرفي فلسفه اخلاق به زبان انگليسي (Introducing Moral Philosophy) روز یکشنبه 1/11/96 پس از پخش قرآن و کلیپ معرفی کتابخانه، در ساعت 16:00 با سخنرانی پروفسور همتی آغاز شد.
.JPG)
ایشان ابتدا به معرفی رشته فلسفه اخلاق يا فرا اخلاق پرداختند و اشاره كردند كه «فلسفه اخلاق» دانش جدیدی است و با «علم اخلاق» که دانشی کهنسال است، متفاوت است و اينكه رشته «فلسفه اخلاق» را «جورج ادوارد مور» در اوایل قرن 20 بنیان نهاده و كتاب ايشان را نیز که «مبانی اخلاق» نام دارد، معرفي كردند. همچنين گفتند که فلسفه اخلاق شاخه ای از فلسفه محض است كه مفاهیمی مثل: معناي خوب و بد چیست؟ فضیلت کدام است؟ معناي کذب و صدق یا راست و ناراست اخلاقی چیست؟ استدلال اخلاقی و داوری اخلاقی را تحلیل می کند. ايشان به انواع نظريه هاي اخلاقي مثل اخلاق فضیلت محور سقراط و ارسطو، اخلاق وظیفه گرایی کانت، اخلاق سودانگاری جرمی بنتام و استوارت میل اشاره كردند و به توضیح نگرش هایی مثل نیهیلیسم اخلاقی، شکاکیت اخلاقی و نسبی گرایی اخلاقی پرداختند و ارتباط آن را با اعتقادات و شخصيت افراد در جوامع مختلف بيان كردند. ایشان بعد از اشاره به دلایل اخلاقی متفاوت در نظريه ها و بیان مفاهيم اخلاقی، دیدگاه «دیوید هیوم» در مورد رابطه هست ها و باید ها را مورد بررسی قرار دادند. همچنين نیاز به فلسفه اخلاق و دلایل رشد یا عدم رشد آن را در جوامع توضیح دادند. جامعه امروز ما مخصوصا جوانان نياز بسياري به دانش و آگاهي از فلسفه اخلاق دارند. ايشان در ادامه راجع به پاره¬ای مسایل علمی در عصر ما همچون مسئله خودكشي و اوتانازی، شبیه سازی در جوامع مختلف صحبت كردند و اين مسئله را از ديدگاه اخلاقي مورد بررسي قرار دادند.
فلسفه اخلاق به پارادوکس ها یا تعارضات اخلاقی نیز می پردازد. دو پرسش عمده و کانونی فلسفه اخلاق عبارتند از: چرا باید اخلاقی بود؟ معیار فعل اخلاقی چیست؟
همچنین به شاخه های مختلف فلسفه اخلاق يا فرا اخلاق اشاره نمودند و آن را به سه بخش تقسیم كردند:
1- اخلاق توصیفی(Descriptive Ethics): اخلاق توصیفی در طرفِ مقابلِ اخلاقِ هنجاری قرار دارد. اخلاقِ هنجاری به بررسیِ نظریه‌هایِ اخلاقی می‌پردازد و در نهایت به شکلِ دستوری، تجویز می‌کند که مردم باید چگونه رفتار کنند تا اخلاقی محسوب شود ولی اخلاقِ توصیفی اخلاقی است که مردم در هر جامعه ای به آن عمل می کنند و در واقع آداب و رسوم است که جامعه شناس به آن می پردازد.
2- اخلاق هنجاري(Normative Ethics) : شاخه‌ای از فلسفه اخلاق است که به پرسش‌هایی از قبیل «فرد چگونه باید از لحاظ اخلاقی عمل کند؟» می‌پردازد و به صورت تجويزي و دستوري بايدها و نبايدهاي اخلاقي را مطرح مي كند. بیان فضیلت ها و رذیلت ها و معرفی ارزش ها و ضد ارزش ها و بایدها و نبایدهای اخلاقی بر عهده این شاخه از فلسفه اخلاق است.
3- اخلاق کاربردی (Applied Ethics): عبارت است از کاربرد استدلال¬ها، اصول، ارزش‌ها و ایده آل‌های اخلاقی درباره رفتارهای اخلاقی، اعم از رفتارهای فردی و اجتماعی كه در واقع اخلاق کاربردی در پی آن است که ایرادات اخلاقی چرا به وجود می آیند؟ و چرا انسان ها دچار نقص اخلاقی می شود؟ چرا ازدواج ها ناموفقند؟ بررسی اخلاق حرفه ای، اخلاق تجارت، پزشکی، اخلاق زیستی و امور عملی مربوط به این شاخه از اخلاق است.
همچنین پروفسور همتی کتاب هایی را در حوزه فلسفه اخلاق معرفی کردند که به تازه گی ترجمه شده و قابل دسترس اند.
در ادامه ایشان به مغالطه طبیعت گرایانه که نظر «جورج ادوارد مور» است در مورد تعریف مفاهیم اخلاقی اشاره کردند؛ که نمی توان مثل اشیاء طبیعی به خصوصیاتش اشاره کرد. همچنین درباره اين که آیا ارزش های اخلاقی در ذهن وجود دارند یا به صورت پدیده ای مستقل موجودند، که رئالیسم اخلاقی نامیده می شوند توضیحاتی دادند که در مقابل مکاتبی مثل قراردادگرایی اخلاقی و ذهنی و اعتباری دانستن اخلاق قرار دارد.
ايشان در پايان صحبت خود، نظریه «جورج ادوارد مور» را درباره اخلاق که به شهودگرایی معروف است تشریح نمودند و نظریه چند فیلسوف و دیگر متفکران برجسته مانند «امائول کانت» و «نیچه» را نیز مطرح کرده و مورد بررسی قرار دادند.
همچنین در حاشیه نشست، نمایشگاهی از کتاب های مرتبط با موضوع برقرار بود. این نشست در ساعت 18 با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.
برای شنیدن فایل صوتی این نشست اینجا را کلیک کنید.