شرح خبر
 
تاریخ
1396/3/31
عنوان گزارش کوتاه برگزاری مراسم سومین شب قدر ماه مبارک رمضان 1438 (27 خرداد 96) در حسینیه ارشاد
متن


درهای ورودی تالار حسینیه ارشاد، ساعت 22:20 باز شد. مقدم مراجعان با پخش دعای پرفیض "افتتاح" ارج نهاده شد. همکاران بخش کودکان و نوجوانان کتابخانه، با هدف ترویج خواندن و لذت مطالعه پذیرای کودکانی بودند که همراه والدین خود به این مراسم آمده بودند. مراسم توسط رادیو ارشاد به نشانی radio.hepl.ir نیز به صورت آنلاین پخش شد که از طریق موبایل، تبلت و رایانه قابل شنیدن بود.
از ساعت 23 "قرآن کریم" و دعای "جوشن کبیر" توسط آقایان علیرضا فیضی و صادق کتابی قرائت شد. سپس سخنان دکتر شریعتی درباره حسینیه ارشاد، در قالب فایل صوتی پخش گردید. بعد از معرفی جناب آقای پروفسور همایون همتی توسط مجری، سخنرانی ایشان آغاز شد. چکیده ای از سخنرانی ایشان با عنوان "توحید در نگرش امام علی (ع" به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم. سلام و ادب و احترام دارم خدمت شما خواهران و برادران ایمانی و حضار محترم. از خداوند متعال مسئلت دارم عبادات خالصانه شما مقبول درگاه خدا باشد. و در بقیت عمر هم از این دعاها بهره مند باشید. یادی از فرزانه دردمند، دکتر علی شریعتی رفت که سالیانِ سال چراغ حسینیه ارشاد را روشن نگه داشت. وظیفه خود می دانم زحمات ایشان را ارج نهم و همچنین امیدوارم حسینیه ارشاد همواره پایگاهی باشد برای نشر اسلام و معرفت-گستری. بحث توحید در نگرش امام علی (ع) گسترده است. سیر و تاریخچه توحید را عرض می کنم و پس از آن می خواهم بلندای نگرش امام علی (ع) را تشریح کنم.
توحید رکن اصلی جهان بینی اسلام است. توحید اساس همه ادیان در دایره المعارف ها و
لغت¬نامه¬هاست. پیشینه توحید را از 14 قرن پیش، در مصر می دانند. بعدها در هند، نوعی از توحید به نام هندوئیسم به وجود آمد. در بعضی از مذاهب هندویی، توحید وجود دارد. متأسفانه در ادیان هندویی، توحید، ناب و نیالوده نیست و آلوده است. قدیمی ترین دین، دین کلاسیک یهود است. البته دین یهود، تحولاتی یافت اما در تورات، خدای یگانه معرفی شده است. هرچند در یهود، خدایان دیگری هم بوده¬اند. در دین یهود، خدا، رهاننده و رستگاری بخشِ دین یهود است. دین یهود، دین قومی است. منجی یهود، رهاننده قومِ یهود است. اما در دین اسلام، امام زمان کل جهان را از ظلم و داد نجات می دهد. از رسول خدا (ص) به این لفظ روایت کرده اند. «یملا الارض قسطا وعدلاً کما ملئت ظلما و جورا»؛ «زمین را از قسط و عدل پر می کند چنانکه از ظلم و جور پر شده باشد». عدل گستری امام زمان، به قوم خاصی اختصاص ندارد ولی منجی یهود، فقط یهودیان را نجات می دهد. توحید در یهود، قومی و محدود است و تابع جغرافیا است و فراگیری ندارد. توحید مسیحی، توحید تثلیثی است، پدر، پسر، روح القدس.
یک نوع توحید هم در ایدئولوژی های بشر است. ماتریالیسم یعنی وحدت جنسی و ماده در جهان. ماتریالیست ها معتقدند جهان فقط از ماده تشکیل شده است. در ایدئولوژی های بشری، یک وحدت انگاری است و مردم به توهم افتاده اند و گمان کرده اند که همان توحید است. اینان دستی در حکمت و فلسفه و عرفان نداشتند و به التقاط دچار شدند و جامعه بی طبقه توحیدی و مبارزه توحیدی و فرهنگ توحیدی و ... را تکرار می کردند و فقط به واژه¬ها، پسوند توحیدی اضافه می کردند.


وهابیون که کیش آنها با الهام گیری از اندیشه کسانی همچون ابن تیمیه و ابن قیم جوزیه، توسط محمدبن عبدالوهاب تولد یافته است، خود را اهل توحید می دانند و مسلمانان را چه شیعه و چه سنی، کافر می دانند. آنها به دو جاهلیت معتقدند، جاهلیت قبل از پیامبر (ص) و جاهلیت قبل از محمدبن عبدالوهاب. زیارت اولیاء الله و استمداد از آنها را استمداد از غیر خدا می دانند و توسل به آنها را کفر می¬دانند. وقتی شیعیان به ائمه و دختر پیامبر (ص) توسل می-جویند، این کار را شریک قرار دادن برای خدا می دانند. در حالی که برترین عبادت، دعا و توسل است.تمام متکلمان اشعری و معتزله معتقدند که توحید 3 درجه دارد. توحید ذاتی، توحید صفاتی و توحید افعالی.
توحید ذاتی: توحید ذاتی یعنی شناختن ذات حق به وحدت و یگانگی.اولین شناختی که هر کس از ذات حق دارد، غنا و بی نیازی اوست،یعنی ذاتی است که در هیچ جهتی به هیچ موجودی نیازمند نیست و به تعبیر قرآن «غنی » است، همه چیز به او نیازمند است و از او مدد می گیرد و او از همه غنی است. توحید صفاتی: توحید صفاتی یعنی درک و شناسایی ذات حق به یگانگی عینی با صفات و یگانگی صفات با یکدیگر. توحید ذاتی به معنی نفی ثانی داشتن و نفی مثل و مانند داشتن است و توحید صفاتی به معنی نفی هر گونه کثرت و ترکیب از خود ذات است. توحید افعالی: توحید افعالی یعنی درک و شناختن اینکه جهان، با همه نظامات و سنن و علل و معلولات و اسباب و مسببات، فعل او و کار او و ناشی از اراده اوست.موجودات عالم همچنانکه در ذات استقلال ندارند و همه قائم به او و وابسته به او هستند و او به تعبیر قرآن «قیوم » همه عالم است، در مقام تاثیر و علیت نیز استقلال ندارند، و در نتیجه خداوند همچنانکه در ذات شریک ندارد در فاعلیت نیز شریک ندارد. هر فاعل و سببی، حقیقت خود و وجود خود و تاثیر و فاعلیت خود را از او دارد و قائم به اوست.


سنگ بنای دین اسلام، توحید است. توحید نابِ نیالوده ای که حضرت ابراهیم معرفی کرد. توحید، زیربنای جهان بینی اسلامی است و نهج البلاغه کتاب توحید است. توحید در اسلام، توحید پاک نیامیخته است. به اقلیم و به جغرافیا بستگی ندارد. توحیدی که امام علی (ع) می-آموزد، توحید اطلاقی است. در هیچ یک از ادیان نبوده و در حال حاضر هم نیست
حضرت علی (ع)، در خطبه اول نهج البلاغه، خدا را با توحید اطلاقی معرفی می کند. توضیح می دهد که خدا برتر از قیاس و گمان و وهم است. خدا توصیف ناپذیر است، خدا یک موجود نامحدود است، خدا یک موجود نامتناهی است، هیچ موجودی نه در طول او و نه در عرض او قرار ندارد. خداوند بساطت دارد و موجود دیگری در کنار او نیست. بیرون از او هم موجودی نیست، موجودات دیگر آیه و جلوه هستند. توحیدی که پهلو به پهلوی وحدت وجود عرفانی می زند، توحیدی است که در نهج البلاغه معرفی می شود. توحید یک جهان بینی تمام عیار و جامع است. توحید بالاتر از یک گزاره که خدا هست و خدا واحد است، می باشد. مولانا توحید را اینچنین بیان می کند:             ما عدم هائیم و هست ها نما            تو وجودِ مطلقِ هستی نما
امیدوارم این سه شب، وقت شما را ضایع نکرده باشم. پیروز، کامیاب و خوش عاقبت باشید.
سپس مراسم احیا (مناجات، توسل و قرآن به سر گرفتن) انجام شد. برنامه در ساعت 2:45 بامداد به پایان رسید.

منبع